خانه تیمورتاش یا موزه جنگ تهران یک عمارت تاریخی با قدمتی بیش از ۱۶۰ سال است. از معماری تلفیقی ایرانی، روسی و هندی گرفته تا آینه‌کاری‌ها، گچ‌بری‌های ظریف و پنجره‌های اُرسی رنگارنگ، هر گوشه از این عمارت زیبایی خاصی از گذشته ایران به نمایش می‌گذارد.
موزه جنگ با نمایش مجموعهای از سلاحها و ادوات جنگی از دوره صفویه تا پهلوی و همچنین تصاویر و سردیسهای مشاهیر و شهدای ایرانی، فضایی جذاب و آموزنده برای علاقه‌مندان تاریخ و هنر فراهم کرده است. محوطه سبز با درختان دوستی و زیرزمین نورپردازی شده با کافه‌ای دنج، تجربه‌ای کامل از بازدید را برای شما رقم می‌زند.
بازدید از موزه جنگ و خانه تیمورتاش یک فرصت بی‌نظیر برای لمس تاریخ، هنر و فرهنگ کشور است. در این نوشته به معرفی کامل موزه، بخشهای مختلف آن و همچنین سایر دیدنی‌هایی می‌پردازیم که در نزدیکی موزه قرار گرفته‌اند. پس با ما همراه باشید.
موزه جنگ کجاست؟
خانه تیمورتاش یا موزه جنگ در دل مجموعه قدیمی باغشاه جا خوش کرده است. این بنا از یادگارهای دوران قاجار محسوب می‌شود و یکی از جذاب‌ترین موزه‌های تهران به‌شمار می‌رود.
| آدرس | خیابان کارگر جنوبی، میدان پاستور، روبروی ایستگاه مترو میدان حر (موقعیت روی نقشه) |
| ساعت بازدید | دوشنبه: ۱۴ تا ۱۸ جمعه: ۹ تا ۱۸ |
| هزینه بلیت | رایگان |
| بخشهای اصلی | محوطه بیرونی با تانک‌ها و ماشین‌های جنگی، طبقه اول با سلاح‌های سرد و گرم، طبقه دوم با آینه‌کاری و سردیس‌ها، زیرزمین با آب‌انبار و کافه |
| آثار شاخص | سلاح‌های صفوی تا پهلوی، سردیس شهدای ایران، توپ و تانک تاریخی، هلی‌کوپتر، ماکت ناوهای جنگی، ساعتهای خورشیدی، زره و کلاه‌خود |
| دیدنی‌های نزدیک موزه | کاخ مرمر، موزه قرآن کریم، گل‌فروشی زعیم، کلیسای مارگیورگیز، عمارت ارباب رستم گیو، پارک لاله، تئاتر شهر، میدان حر |
معماری چشمگیر موزه ترکیبی از سبک ایرانی، روسی و هندی است و همین ویژگی، جذابیت بازدید از آن را دوچندان می‌کند. این خانه ابتدا اقامتگاه یکی از رجال سیاسی تاثیرگذار ایران بود و بعدها کاربری‌های گوناگونی به خود گرفت تا سرانجام به موزه‌ای تبدیل شد که روایتگر بخشی از تاریخ نظامی کشور است. اگر علاقه‌مند به کشف تاریخ پایتخت باشید، موزه جنگ درست همان جایی‌ست که دنبال آن هستید.
دسترسی به موزه جنگ
این عمارت تاریخی در محوطه دانشگاه جنگ واقع شده و به‌خاطر موقعیت خاصش، دسترسی با مترو بهترین و آسان‌ترین گزینه است. کافی‌ست در خط ۲ مترو، ایستگاه میدان حر پیاده شوید و چند قدمی را تا ورودی مجموعه طی کنید.
اگر هم ترجیح می‌دهید با خودروی شخصی بروید، باید مسیر خیابان جمهوری به سمت خیابان باستان و سپس خیابان کمالی را طی کنید. البته فراموش نکنید که منطقه در طرح ترافیک تهران قرار دارد و پیدا کردن جای پارک هم ممکن است کمی زمان‌بر باشد.
پیشنهاد خواندنی
تاریخچه موزه جنگ
عمارت تیمورتاش که امروز آن را با نام موزه جنگ می‌شناسیم، بیش از ۱۶۰ سال پیش در روزگار قاجار ساخته شد و در ابتدا بخشی از مجموعه باغشاه به شمار می‌رفت. با پایان کار این سلسله و آغاز حکومت پهلوی، سرنوشت تازه‌ای در انتظار این بنا بود.
عبدالحسین تیمورتاش، وزیر پرنفوذ دربار رضاشاه، خانه را از سردار محتشم بختیاری خرید و آن را به محل اقامت و فعالیت‌های سیاسی خود تبدیل کرد. همین ماجرا سبب شد که تا سال‌ها این عمارت با نام «خانه تیمورتاش» شناخته شود.
اما قدرت و نفوذ روزافزون تیمورتاش چندان به مذاق رضاشاه خوش نیامد. سرانجام او در مهرماه ۱۳۱۲ مغضوب شد و به دستور شاه جان باخت. به دنبال آن، کلیه اموالش مصادره شد و خانه محبوب او هم به مالکیت دولت درآمد.
رضاشاه این عمارت را برای تأسیس «دانشگاه جنگ» به ارتش واگذار کرد. در همان سال، کریم طاهرزاده بهزاد طراحی و ساخت ساختمان جدید دانشگاه جنگ را آغاز کرد و پس از تکمیل، عمارت کلاه‌فرنگی به‌عنوان مرکز فرماندهی دانشگاه انتخاب شد. این کاربری نظامی تا سال‌ها بعد، حتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ادامه پیدا کرد.
سرانجام در سال ۱۳۷۳، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این بنای تاریخی را با شماره ۱۱۱۹۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت کرد. بیش از دو دهه بعد در سال ۱۳۹۵، ساختمان فرماندهی دانشگاه جنگ به محل دیگری منتقل شد و عمارت تیمورتاش با همکاری شهرداری تهران و میراث فرهنگی، رسما به «موزه جنگ» تبدیل شد.
از آن زمان تاکنون، این عمارت نه فقط یک خانه قدیمی، بلکه یادگاری از تاریخ پر فراز و نشیب سیاسی و نظامی ایران است و قصه‌های تلخ و شیرین یک قرن گذشته را تعریف می‌کند.
تیمورتاش که بود؟
عبدالحسین تیمورتاش یکی از پرنفوذترین رجال سیاسی ایران در آغاز دوران پهلوی بود. او در دوران رضاشاه با لقب‌های «معززالملک» و «سردار معظم خراسانی» شناخته می‌شد و به دلیل نفوذ و محبوبیتی که میان مردم و دربار داشت، توانست جایگاه خود را به‌عنوان وزیر دربار تثبیت کند.
تیمورتاش علاوه بر دانستن زبان‌های روسی، انگلیسی، ترکی و فرانسوی، علاقه‌مند به ادبیات بود و خدمات گسترده‌ای در حوزه سیاست داخلی و خارجی ایران ارائه داد.
تیمورتاش تنها شخصیت برجسته خانواده‌اش نبود؛ خواهرش، بدری تیمورتاش، نخستین زن ایرانی بود که مدرک دکتری دندانپزشکی گرفت و به «مادر دندانپزشکی ایران» شهرت یافت. همچنین دخترش، ایران تیمورتاش، پس از مرگ پدر با پیگیری‌های مستمر خود توانست عاملان قتل او را به محاکمه بکشد.
پیشنهاد خواندنی
معماری خانه تیمورتاش به چه شکل است؟
خانه تیمورتاش یکی از نمونه‌های برجسته معماری تاریخی تهران به‌شمار می‌رود. این عمارتِ دو طبقه به همراه زیرزمین، جلوه‌ای از هنر و مهارت معماری دوره قاجار است و در طول سال‌ها با بازسازی‌هایی استادانه شکل امروزی خود را به دست آورده است.
یکی از ویژگی‌های برجسته بنا، نمای آجری آن است که هر بازدیدکننده‌ای را به تحسین وا می‌دارد. باغ کوچک و زیبای حیاط هم فضایی دلنشین برای استراحت و گشت‌وگذار فراهم کرده است.
درون عمارت، آینه‌کاری‌های نفیس سقف تالار اصلی و گچ‌بری‌های ظریف سرستون‌ها، جلوه‌ای چشم‌نواز به فضای داخلی بخشیده است. درها و پنجره‌های چوبی نیز با اشکال و طراحی‌های خاص در کنار شیشه‌های رنگی، زیبایی خانه را کامل می‌کنند.
بخشهای مختلف خانه تیمورتاش چیست؟
بخشهای خانه تیمورتاش شامل محوطه بیرونی، طبقه اول، طبقه دوم و زیرزمین میشوند. در این بخش‌ها می‌توانید آثار گوناگون تاریخی و جنبه‌های مختلف عمارت را مشاهده کنید.
محوطه بیرونی
ورود به موزه جنگ با محوطه بیرونی آغاز می‌شود؛ فضایی سبز و دلنشین که در آن ماشین‌ها و هوابردهای جنگی به نمایش درآمده‌اند.
درختان کاشته‌شده در این باغ، نماد دوستی ایران با کشورهایی مانند ایتالیا، عمان، جمهوری آذربایجان، پاکستان و عراق هستند. این بخش نه‌تنها جلوه‌ای تاریخی دارد، بلکه نمادی از صلح و ارتباطات بین‌المللی محسوب می‌شود.
طبقه اول
در طبقه اول موزه، انواع سلاحها و ادوات جنگی از دوره‌های صفویه، قاجار و پهلوی به نمایش گذاشته شده‌اند. برخی از این تجهیزات از کشورهای مختلفی مانند آلمان، انگلستان، شوروی و ایتالیا وارد ایران شده‌اند.
کف طبقه اول با سنگ‌های مرمر و گچ‌بری‌های ظریف تزئین شده و راه‌های چوبی بزرگ، ارتباط طبقه اول با طبقه دوم را امکانپذیر می‌سازند. از باروت‌دان و ذره‌بین نقشه‌خوانی گرفته تا هفت‌تیر، کلت، مسلسل و موشک‌های آرپی‌جی، بازدیدکنندگان میتوانند مجموعهای از تاریخ نظامی ایران و جهان را در این بخش مشاهده کنند.
طبقه دوم
طبقه دوم از نظر معماری بسیار دیدنی‌تر است. سقف‌های آیینه‌کاری‌شده، گچ‌بری‌های ظریف و پنجره‌های ارسی با شیشه‌های رنگی، فضایی دلنشین ایجاد کرده‌اند.
در این طبقه، سردیس‌ها و مجسمه‌های شهدای برجسته ایران مانند عباس بابایی، ابراهیم همتی و سرلشکر فلاحی قرار دارند. همچنین، پنج شومینه تاریخی و ایوان بزرگ طبقه دوم، دیدی کامل از محوطه باغ به بازدیدکننده ارائه می‌دهند.
زیرزمین
زیرزمین خانه تیمورتاش، محل آب‌انبار قدیمی عمارت است که با نورپردازی مدرن جلوه‌ای ویژه پیدا کرده است. همچنین، یک کافه کوچک در این بخش برای استراحت بازدیدکنندگان و گذراندن لحظاتی دلنشین وجود دارد.
چه آثاری در موزه جنگ نگهداری میشوند؟
موزه جنگ گنجینه‌ای از تجهیزات و ابزارهای نظامی ایران است که سیر تکامل سلاحها و فناوری‌های جنگی را از دوره صفویه تا پهلوی به نمایش می‌گذارد. بازدیدکنندگان میتوانند در ویترین‌های ویژه و با توضیحات دقیق، هر اثر را بشناسند و با کاربرد آن در زمان خود آشنا شوند.
از جمله آثار شاخص موزه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سلاح‌های سرد و گرم: شمشیرها، خنجرها، سرنیزه‌ها، چاقوها، کلت شاه‌کش، اسلحه‌های والتر و آمریکایی، مسلسل یوزی، اسلحه ماکاروف روسی و موشک‌های آرپی‌جی در این موزه نگهداری میشوند.
- زره و کلاه‌خود: این‌ها نمونه‌هایی از تجهیزات حفاظتی هستند که سربازان ایرانی در دوره‌های مختلف استفاده می‌کردند.
- ابزار و ادوات جنگی قدیمی: این سلاحها شامل مین‌های ضد خودرو و همچنین توپ‌اندازهایی میشوند که برخی هدیه امپراتوری روس به عباس‌میرزا، فرزند فتحعلی‌شاه بودند.
- ساعتهای خورشیدی و آثار جشن‌ها: برخی از این آثار شامل سلاح‌های استفاده‌شده در جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی هستند.
- ماکت‌ها و ماشین‌آلات نظامی: ناوهای جنگی، هلی‌کوپتر، تانک، هواپیما و کشتی از دیگر آثاری هستند که به بازدیدکنندگان تصویری ملموس از تجهیزات نظامی می‌دهند.
- سردیس‌ها و تصاویر نظامیان: بازدیدکنندگان میتوانند با سرداران و شهدای برجسته ایران از جمله عباس بابایی، ابراهیم همتی و ستاری آشنا شوند.
موزه جنگ، تاریخ سلاح‌های ایرانی و خارجی را به نمایش می‌گذارد و با عکس‌ها، سردیس‌ها و ماکتهای تاریخی، داستان نبردها و نقش افراد تاثیرگذار در تاریخ نظامی ایران را روایت می‌کند.این مجموعه باعث می‌شود بازدیدکننده همزمان با لذت بردن از زیبایی‌های خانه تیمورتاش، سفری جذاب و آموزشی در تاریخ جنگ‌های ایران داشته باشد. به همین دلیل، موزه جنگ از بهترین جاهای دیدنی تهران برای خانواده‌هاست که همه اعضای خانواده را سرگرم می‌کند.
ساعت بازدید از موزه جنگ
این موزه تنها دو روز در هفته برای بازدید عمومی باز است:
- دوشنبهها: ساعت ۱۴ تا ۱۸
- جمعهها: ساعت ۹ تا ۱۸
اگرچه زمان بازدید محدود است، اما تجربه‌ای که به دست می‌آورید کاملا ارزشمند است. البته در ایام نوروز، معمولا موزه برای بازدید عموم در دسترس است و در تعطیلات می‌توانید از زیبایی‌های این عمارت تاریخی و مجموعه آثار نظامی بدون محدودیت لذت ببرید.
قیمت بلیط موزه جنگ چقدر است؟
بازدید از موزه جنگ کاملا رایگان است و نیازی به تهیه بلیت ندارد. شما می‌توانید بدون پرداخت هزینه از آثار تاریخی، تجهیزات نظامی و معماری زیبای این عمارت دیدن کنید و تجربه‌ای جذاب و آموزنده داشته باشید.
نکاتی که باید برای بازدید از موزه جنگ در نظر بگیرید
برای بازدید از موزه جنگ لازم است چند نکته را در نظر داشته باشید. دسترسی به طبقه دوم عمارت تنها از طریق پله‌ها امکانپذیر است، بنابراین افرادی که با ویلچر یا مشکلات حرکتی مواجه هستند، باید این محدودیت را مدنظر قرار دهند.
در عین حال، امکان عکاسی در فضای موزه فراهم است و می‌توانید لحظات تاریخی، آثار ارزشمند و زیبایی‌های معماری خانه تیمورتاش را ثبت کنید و خاطره‌ای ماندگار از بازدید خود بسازید.
کدام کافه‌ها و رستوران‌ها نزدیک موزه جنگ هستند؟
پس از بازدید از موزه جنگ، اگر دوست دارید کمی استراحت کنید یا یک وعده غذایی خوشمزه بخورید، گزینه‌های متنوعی در نزدیکی عمارت وجود دارند. این منطقه به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی خیابان کارگر و میدان پاستور، مجموعهای از کافه‌ها و رستوران‌ها با سبک‌های مختلف غذایی را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌دهد.
برای فست‌فود گزینه‌های زیر را پیش رو دارید:
- فست‌فود رها
- فست‌فود نی کپیما
- فست‌فود پارسینا
- پیتزا و ساندویچ گل یخ
اگر دنبال غذاهای سنتی و ایرانی هستید هم این گزینه‌ها میتوانند انتخاب مناسبی باشند:
- طباخی رضا سنندجی
- کبابی فرد اطلس
- غذاکده دوستان
برای تجربه‌ای متفاوت و کمی لوکس‌تر، رستوران ایتالیایی ساساری نیز در دسترس است و اگر قصد دارید در فضایی آرام و دلنشین همراه با نوشیدنی یا دسر از بازدید خود لذت ببرید، کافه‌های نزدیک موزه گزینه‌های خوبی خواهند بود:
- کافه حلوا
- های کافه
- سرو کافه
- کافه رودیگر
این مجموعه متنوع باعث می‌شود بعد از بازدید از موزه جنگ بتوانید انرژی دوباره کسب کنید و لحظاتی خوش در فضای آرام کافه‌ها و رستوران‌های اطراف داشته باشید.
کدام جاهای دیدنی تهران نزدیک موزه جنگ قرار دارند؟
در اطراف خانه تیمورتاش مجموعهای از جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و تفریحی وجود دارند که میتوانند بازدید شما را کامل کنند. در سفرتان به پایتخت و بازدید از عمارت تیمورتاش بد نیست به سایر جاهای دیدنی تهران هم سر بزنید که در ادامه فهرست کرده‌ایم.
پیشنهاد خواندنی
کاخ مرمر و موزه هنر ایرانی
یکی از زیباترین کاخ‌های تهران، کاخ مرمر است که تنها حدود ۳ کیلومتر با خانه تیمورتاش فاصله دارد. این کاخ با معماری منحصربه‌فرد و فضای داخلی جذاب، محل نگهداری آثار هنری ایرانی است و دیدنش می‌تواند تجربه‌ای فرهنگی و تاریخی عالی برای گردشگران باشد.
موزه قرآن کریم
اگر به هنر اسلامی و تاریخ کتابت علاقه دارید، حتما باید از موزه قرآن کریم بازدید کنید. قدیمی‌ترین آثار این موزه بیش از ۱۰ قرن قدمت دارند و مسیر تکامل هنر نگارش قرآن را به نمایش می‌گذارند. موزه قرآن حدود ۳ کیلومتر با موزه جنگ فاصله دارد.
کلیسای حضرت مارگیورگیز
این کلیسای آشوری با بیش از نیم قرن قدمت در نزدیکی موزه جنگ قرار دارد. ورودی آن با الهام از درهای قدیمی شهر بابل طراحی شده و حال‌وهوای خاصی به منطقه داده است.
آرامگاه ملک‌المتکلمین و مقبره صور اسرافیل
در میدان حسن‌آباد و خیابان کمالی می‌توانید از آرامگاه ملک‌المتکلمین و مقبره روزنامه‌نگار مشروطه‌خواه صوراسرافیل بازدید کنید. این مکان‌ها یادآور وقایع مهم دوران مشروطه و تاریخ سیاسی تهران هستند و تنها چند دقیقه با موزه جنگ فاصله دارند.
عمارت ارباب رستم گیو
عمارت ارباب رستم گیو حدود ۳ کیلومتر با موزه جنگ فاصله دارد و مربوط به دوران پهلوی است. این عمارت به همت جهاد دانشگاهی بازسازی و در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ثبت شد.
رستم گیو، مالک آن، شخصی خیر و مدرسه‌ساز بود و تجربه بازدید از این عمارت، تلفیقی از تاریخ و فرهنگ نیکوکاری در تهران را به شما ارائه می‌دهد.
سایر جاذبه‌های نزدیک
جدا از دیدنی‌هایی که معرفی کردیم، در چند کیلومتری خانه تیمورتاش می‌توانید دیدنی‌های زیر را هم پیدا کنید:
- میدان حر با مجسمه نبرد گرشاسب و اژدها
- پارک هفت‌چنار و پارک لاله برای طبیعت‌گردی
- مرکز خرید صبا مال برای خرید و تفریح
- موزه آبگینه و تئاتر شهر برای تجربه هنر و نمایش
با توجه به نزدیکی این جاذبه‌ها به موزه جنگ می‌توانید در یک روز گردشگری، مجموعهای متنوع و کامل از فرهنگ، تاریخ و هنر تهران را مشاهده کنید.
پیشنهاد خواندنی
موزه جنگ؛ یادگار تاریخ نظامی ایران
موزه جنگ تهران جایی‌ست که هر بازدیدکننده‌ای می‌تواند ساعت‌ها در آن غرق شود. از سلاح‌های تاریخی گرفته تا داستان زندگی عبدالحسین تیمورتاش و خاندانش، از آینه‌کاری‌های سقف تا پنجره‌های رنگی، همه و همه تجربه‌ای منحصربه‌فرد ارائه می‌دهند.
بازدید از محوطه بیرونی، طبقات عمارت و زیرزمین زیبا، همراه با لحظاتی گرم در کافه کوچک و دنج موزه می‌تواند یک خاطره ماندگار برای شما بسازد. اگر به تاریخ، معماری یا فرهنگ ایران علاقه دارید، همین امروز برنامه‌ریزی کرده و خودتان را برای سفری متفاوت به دل تهران قدیم آماده کنید.
