تابستان نهتنها فصل سفر و آفتابگرفتن است، بلکه زمان طلایی برگزاری جشنها، رویدادهای فرهنگی و مراسم سنتی در گوشهوکنار جهان است. از خلیجفارس تا جنوب شرقی آسیا، مردمان هر منطقهای برای تجلیل از تابستان، آیینها و شادیهای خاص خود را دارند.
در این مقاله از مجله گردشگری تاپ، به جذابترین و متفاوتترین جشنوارههای تابستانی میپردازیم، این سفری است از کیش تا تایلند دیدنی!
جشنواره تابستانی کیش؛ موسیقی، خرید، تفریحات آبی
کیش، نگین درخشان خلیجفارس، سالهاست که میزبان یکی از پرشورترین جشنوارههای تابستانی ایران است. این جشنواره در تیر و مرداد برگزار میشود و مجموعهای از برنامههای متنوع را در دل خود جای داده است که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
- کنسرتهای موسیقی زنده با حضور خوانندگان محبوب
- قرعهکشیهای روزانه در مراکز خرید با جوایز چشمگیر
- جشنهای خیابانی، اجرای تئاتر و نمایش عروسکی
- تخفیفهای ویژه در مراکز خرید لوکس جزیره
- اجراهای زنده دیدنی در رستورانها و هتلها

جشنواره تابستانی کیش یکی از بهترین گزینههای برای تعطیلات خانوادگی است. فرقی نمیکند در چه سنی هستید یا از چه مدل تفریحی لذت میبرید، جشنواره تابستانی کیش شما را راضی خواهد کرد.
رقص ارواح در جشنواره روح تایلند!
در دل کوههای سرسبز استان لویی در شمالشرقی تایلند، شهری کوچک به نام «دان سای» هر ساله برای سه روز، به صحنهای خیالانگیز و ماورایی بدل میشود. در این ایام، مردم محلی با هدایت شمن و رهبر معنویشان، جائو پاو گوان، بازگشت شاهزاده وساندورن – تناسخ پیشین بودا – را گرامی میدارند. این بازگشت نمادین، که همراه با استقبال ارواح جنگل موسوم به «پی تام خون» است، جشنی باشکوه را رقم میزند که در آن مرز میان جهان مردگان و زندگان محو میشود. جشن با شور و شوق مردم و ارواحی که برای احترام به شاهزاده آمدهاند آغاز میشود و کل شهر را به جنبوجوش میاندازد.
با آغاز رژهی ارواح، شهر به صحنهای رنگارنگ و پرهیجان بدل میشود. ماسکهای سنتی که روزگاری ساده و ساختهشده از سبدهای برنج و زغال بودند، اکنون به آثاری هنری با طراحیهای ظریف و چهرههایی اغراقشده تبدیل شدهاند. مردم در پوششهای عجیب، با گردنبندهای مرکبات، چهرههای گلمالیشده و حرکات نمایشی وارد خیابانها میشوند. ارواح نقابدار یا “پی تا خون” که زمانی برای شوخی به باغها سرک میکشیدند، حالا به نمادی از هویت فرهنگی منطقه و پیوند میان سنت، هنر و معنویت تبدیل شدهاند.

اما این جشن تنها یک کارناوال نیست؛ در لایههای پنهان خود هدفی بسیار زمینی و کاربردی دارد: طلب باران و حاصلخیزی. نمادهای باروری، همچون مجسمههای بزرگ برهنه و نمادهای چوبی خاص، بخشی جداییناپذیر از مراسم هستند. در آخرین روز جشن، موشکهای بامبویی به آسمان شلیک میشوند تا ابرها را به باریدن وادارند. سپس، همهچیز به آرامش بازمیگردد. مردم به معابد میروند تا به سخنان عرفانی درباره زندگی شاهزاده وساندورن گوش دهند، در حالی که ارواح، بیهیاهو، به دل جنگل بازمیگردند و دان سای تا سال آینده، دوباره به یک شهر معمولی بدل میشود.
ادینبورگ میزبان هنریترین جشنوارههای تابستان
در اسکاتلند، هیچ تابستانی بدون جشنوارههای ادینبورگ کامل نمیشود. این رویداد هنری که بزرگترین جشنواره هنری آزاد در جهان شناخته میشود، در ماه آگوست برگزار میگردد و هزاران هنرمند از سرتاسر دنیا را به خیابانها، سالنها و پارکهای ادینبرا میکشاند.
این سلسله جشنوارههای سراسر هنر و خلاقیت شامل:
- جشنواره تئاتر خیابانی
- جشنواره بینالمللی جادو!
- جشنواره بینالمللی فیلم
- جشنواره سبک زندگی
- جشنواره هنرهای تجسمی
- جشنواره موسیقی جز (جاز)
- جشنواره کتاب
اگر اهل عشق و هنر و فرهنگ هستید، احتمالی هیچ تابستانی در هیچجای جهان اندازه ادینبورگ شما را شگفتزده نخواهد کرد! از سراسر جهان عاشقان فرهنگ و هنر در فصل تابستان در این شهر زیبای اسکاتلند دورهم جمع میشوند و شاهد هنریترین رویدادها هستند.
هیچ اغراقی نیست اگر بگویم، ادینبورگ سرزمین جادو است، شما کجای دنیا را میشناسید که سرزمین «هریپاتر» باشد جز ادینبورگ!
مراسم تورو ناگاشی؛ رقص فانوسها روی آب
مراسم تورو ناگاشی (Tōrō nagashi) یکی از آیینهای زیبای ژاپنی است که در آن مردم فانوسهایی روشن را روی آب روانه میکنند تا راه بازگشت ارواح نیاکانشان را به دنیای پس از مرگ روشن کنند.
این مراسم بخشی از جشن اوبون (Obon) است؛ یک جشن سهروزه بودایی که در نیمهی اول ماه اوت برگزار میشود.
اعتقاد بر این است که ارواح در این ایام به زمین بازمیگردند و با پایان یافتن مراسم، با نور فانوسها به دنیای خود بدرقه میشوند. این فانوسها، که معمولاً از کاغذ ساخته شده و درون آنها شمع یا چراغ کوچکی قرار دارد، نماد روشنایی، آرامش است.
در فرهنگ ژاپن، منشاء وجود انسان از آب است، بنابر همین باور است که فانوسها را بر آب روانه میکنند، گویی که روح انسانی را به بازگشت دعوت میکنند.
این آیین ریشههایی عمیق در فرهنگ ژاپنی دارد و بهویژه پس از جنگ جهانی دوم، به عنوان یادبودی برای جانباختگان جنگ رواج بیشتری یافت.
در شهرهایی مانند هیروشیما و ناکازاکی، هزاران نفر در کنار رودخانهها گرد هم میآیند تا با روشن کردن فانوسهایی که گاهی پیامهایی از صلح یا دعاهایی برای رفتگان را نیز با خود دارند، فضای روحانی و شاعرانهای بیافرینند.
جالب اینجاست که این مراسم تنها محدود به ژاپن نیست و در کشورهایی که جمعیت ژاپنیتبار دارند، نیز برگزار میشود. در کنار جنبهی معنوی، زیبایی بصری این مراسم آن را به یکی از جاذبههای فرهنگی مشهور تابستانی در ژاپن بدل کرده است.
جشنواره گوجهفرنگی اسپانیا؛ نبرد خونین لا توماتینا!
اگر به دنبال یک جشنواره تابستانی کاملاً دیوانهوار هستید، باید به شهر بونیول اسپانیا سفر کنید. جایی که هر سال در آخرین چهارشنبه آگوست، هزاران نفر با گوجهفرنگیهای رسیده به جان هم میافتند.
جشنواره توماتینا، یا همان «جنگ گوجهفرنگی»، یکی از هیجانانگیزترین رویدادهای تابستانی اسپانیاست که هر سال در آخرین چهارشنبه ماه اوت در شهر بونیول برگزار میشود. جالب است بدانید که این مراسم پرشور از یک دعوای خیابانی در سال ۱۹۴۵ آغاز شد، زمانی که چند جوان در جریان یک راهپیمایی با عروسکهای غولپیکر باعث سقوط یکی از شرکتکنندگان شدند و ماجرا به یک درگیری با پرتاب گوجهفرنگی ختم شد.
هرچند این اتفاق در ابتدا غیررسمی بود و حتی در سالهایی ممنوع شد، اما به تدریج جایگاه فرهنگی پیدا کرد و از سال ۲۰۰۲ به عنوان یک فستیوال رسمی جذب توریست توسط دولت اسپانیا به رسمیت شناخته شد.

در این فستیوال، هزاران نفر از سراسر جهان به بونیول میآیند تا در میدان اصلی شهر، یک ساعت تمام در فضایی پر از گوجهفرنگی لهشده به هم گوجه پرتاب کنند.
برای این مراسم، چندین تن گوجه غیرخوراکی (که اغلب رسیده یا خراب شدهاند) توسط شهرداری تهیه میشود و کامیونها آنها را به محل برگزاری منتقل میکنند. با شروع مراسم، شرکتکنندگان که اغلب با عینک و لباسهای قدیمی آمدهاند، وارد میدان میشوند و جنگی خندهدار و بیخطر از گوجه آغاز میشود. در کنار این رویداد، مراسمهایی مثل رقص محلی، اجرای موسیقی زنده و آتشبازی نیز برگزار میشود که حالوهوای جشن را دوچندان میکند.
با وجود فضای شاد این فستیوال، قوانین خاصی برای حفظ ایمنی همه وضع شدهاند. شرکتکنندگان فقط مجاز به پرتاب گوجه هستند و باید از پرتاب اشیای سخت یا پاره کردن لباس دیگران خودداری کنند. همچنین، گوجهها باید پیش از پرتاب له شوند تا آسیبی به کسی نرسد و رعایت فاصله با کامیونهای حمل گوجه نیز ضروری است.
پس از پایان مراسم که با شلیک گلوله هوایی اعلام میشود، نیروهای آتشنشانی با پاشیدن آب، شرکتکنندگان را تمیز میکنند. جالب اینجاست که خیابانهای بونیول پس از این مراسم اغلب تمیزتر از قبل میشوند، چون اسید طبیعی گوجهها باعث برق افتادن سنگفرشها میشود!
چند نکته جالب توجه درباره جشنواره گوجه فرنگی اسپانیا
این جشنواره شاد و قرمز، نکتههای جالب توجهی دارد از جمله:
- محل برگزاری: این فستیوال در شهر کوچک بونیول (Buñol) در نزدیکی والنسیا برگزار میشود که جمعیتش در روز فستیوال چند برابر میشود.
- میزان گوجه مورد استفاده: در طول جشن حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ تُن گوجه فرنگی مورد استفاده قرار میگیرد که اغلب از گوجههای لهشده و خراب هستند.
- فقط یک ساعت! مدت زمان رسمی جنگ گوجهای دقیقاً یک ساعت است و با شلیک گلوله هوایی شروع و پایان آن اعلام میشود.
- لباس مناسب: بیشتر شرکتکنندگان لباسهای کهنه، کفشهای راحت و عینک شنا میپوشند تا از چشمانشان در برابر اسید گوجه محافظت کنند.
- شروع نمادین: پیش از آغاز پرتاب گوجه، معمولاً فردی باید از تیرکی که با صابون آغشته شده! بالا برود تا یک ژامبون را از بالای آن پایین بیاورد، با این کار فستیوال رسماً شروع میشود!
- شستوشوی خیابانها: پس از پایان مراسم، شرکتکنندگان و خیابانها توسط ماشینهای آتشنشانی و داوطلبان با شلنگهای آب تمیز میشوند.
- سن مجاز: برای شرکت در این فستیوال باید حداقل ۱۸ سال داشته باشید.
- بلیط ورودی: برخلاف گذشته، شرکت در جشنواره نیازمند خرید بلیط ورودی است که معمولاً از مدتها قبل به فروش میرسد
جشنواره بینالمللی جَز مونترال (FIJM)
جشنواره بینالمللی جز مونترال که بهاختصار FIJM یا «جز فست» نیز نامیده میشود، یکی از بزرگترین رویدادهای موسیقی در جهان است که هر ساله در مرکز شهر مونترال کانادا برگزار میشود. این جشنواره که بهعنوان بزرگترین فستیوال جز در دنیا شناخته شده، طیف متنوعی از هنرمندان و سبکهای جاز را به مخاطبان ارائه میدهد و معمولاً در بازهای حدود ۱۰ روز، در ماههای ژوئن و ژوئیه برگزار میشود. اجراها ترکیبی از کنسرتهای در فضای باز و برنامههای داخل سالن هستند.
از ویژگیهای قابلتوجه این فستیوال دیدنی میتوان موارد زیر را برشمرد:

- مقیاس جهانی
این جشنواره با حضور هزاران نوازنده و خواننده از کشورهای مختلف برگزار میشود و برنامههای متنوعی از اجراهای زنده را در بر میگیرد و در واقع جشنوارهای بینالمللی است. - کنسرتهای رایگان در فضای باز
بخش قابل توجهی از برنامههای جشنواره به اجرای رایگان در فضاهای عمومی اختصاص دارد که باعث میشود طیف وسیعی از مردم بتوانند در آن شرکت کنند و از موسیقی لذت ببرند. - برنامهریزی متنوع
FIJM شامل سبکهای گوناگون از زیرشاخههای موسیقی جز و همکاریهای خلاقانه بین هنرمندان است؛ این تنوع باعث جذب طرفداران موسیقی جاز سنتی و علاقهمندان به سبکهای تلفیقی و نوآورانه میشود. - البته اجراها تنها محدود به سبک موسیقی جز نیست بلکه سبکهای بلوز، فانک، پاپ و راک نیز در آن نواخته میشود.
- ثبت شده در رکوردهای جهانی گینس
این جشنواره توسط کتاب رکوردهای گینس بهعنوان بزرگترین فستیوال جز در جهان به رسمیت شناخته شده است. - مکان و دسترسی آسان
جشنواره در منطقهای از مرکز شهر مونترال برگزار میشود که در ایام برگزاری به روی خودروها بسته است و دسترسی به آن از طریق انواع وسایل نقلیه عمومی بسیار ساده است. - فعالیتهای خانوادگی
برنامههای مناسب خانواده نیز بخش مهمی از این فستیوال هستند تا تجربهای سرگرمکننده و فراگیر برای شرکتکنندگان در تمام سنین فراهم شود. - توسعه پایدار
FIJM از پیشگامان برگزاری رویدادهای فرهنگی با رویکرد زیستمحیطی در مونترال است و تلاش میکند اثرات زیستمحیطی خود را به حداقل برساند.
پرواز رنگها در دل سنگها: جشنواره بالن کاپادوکیا
اگر بهدنبال تجربهای رویایی و متفاوت در ترکیه هستید، جشنواره بالنهای کاپادوکیا یکی از جذابترین گزینههاست. این فستیوال هر ساله در یکی از شگفتانگیزترین مناطق گردشگری ترکیه یعنی اورگوپ برگزار میشود و ورود به آن کاملاً رایگان است. در طول چند روز، آسمان این منطقه به تابلویی زنده از رنگها تبدیل میشود؛ بالنهایی با طراحیهای متنوع و رنگارنگ از بامداد تا شب در آسمان به پرواز درمیآیند و چشماندازی جادویی خلق میکنند.
برنامههای این جشنواره از سپیدهدم آغاز میشوند. از ساعت ۶ صبح، یکی پس از دیگری بالنها به آسمان فرستاده میشوند؛ بیش از ۱۵۰ بالن استاندارد و حدود ۲۰ بالن با طراحیهای عجیب و بامزه به شکل حیوانات، در آسمان رقصان میشوند. حتی اگر علاقهای به سوار شدن نداشته باشید، دیدن این بالنها از روی زمین تجربهای بینظیر است که بسیاری آن را از بالنسواری هم لذتبخشتر میدانند.
نکات مهم درباره جشنواره بالنها در کاپادوکیا:
- زمان برگزاری: معمولاً بین ۳ تا ۶ ژوئیه (۱۲ تا ۱۵ تیر)
- مکان: شهر اورگوپ، در قلب منطقه افسانهای کاپادوکیا
- هزینه ورود: رایگان برای عموم مردم
- هزینه بالنسواری: اختیاری و با پرداخت هزینهای بین ۶۰ تا ۱۸۰ یورو
تجربهای فراتر از بالنسواری
در جشنواره بالن کاپادوکیا فقط قرار نیست سوار بالن شوید یا عکس بگیرید. فضای جشنواره طوری طراحی شده که تمام سنین و سلیقهها را سرگرم کند. شما میتوانید از طلوع آفتاب تا نیمهشب، میان رنگها، موسیقی، طعمهای محلی و مناظر خارقالعاده کاپادوکیا غرق لذت شوید.
تابستان فصل جشنوارههای جادویی و دیدنی
از آیینهای سنتی گرفته تا رویدادهای مدرن، جشنوارههای تابستانی در سراسر جهان، فرصتی برای فرار از روزمرگی، آشنایی با فرهنگهای گوناگون و تجربه لحظاتی ناباند. چه در ایران باشید و چه در گوشهای دور از جهان، همیشه جشنی برای کشفکردن وجود دارد.