حیوانات جزیره لاوان؛ نگاهی به تنوع زیستی جنوب ایران

در دل آب‌های آرام و نیلگون خلیج فارس، جزیره لاوان و جزیره شتور، مانند دو نگین سبز، آرام و رازآدر دل آب‌های آرام و نیلگون خلیج فارس، جزیره لاوان و جزیره شتور، مانند دو نگین سبز، آرام و رازآلود، زیستگاه‌هایی ارزشمند برای حیات وحش جنوب ایران‌ هستند. این جزایر که در استان هرمزگان قرار گرفته‌اند، نه‌ تنها با سواحل بکر و چشم‌اندازهای طبیعی خود توجه هر بیننده‌ای را به سمت خودشان جذب می‌کنند، بلکه پناهگاهی امن برای گونه‌های گوناگون جانوری به‌‌شمار می‌روند.

تنوع زیستی بالا در این دو جزیره، آن‌ها را به بهشتی برای دوست‌داران طبیعت و پژوهشگران حیات‌وحش تبدیل کرده است. پرندگان مهاجر، لاک‌پشت‌های دریایی، گونه‌های کم‌نظیر آبزی و خزندگان بومی، تنها بخشی از ساکنان خاموش اما پررمز‌ و راز این زیستگاه‌های منحصر‌به‌فرد هستند و جزء جاذبه‌های گردشگری لاوان محسوب می‌شود. با مجله گردشگری سفرتاپ همراه باشید و حیوانات بومی این منطقه را بهتر بشناسید.

پستانداران از حیوان جزیره لاوان

بخشی از حیوانات جزیره لاوان را پستانداران بومی این منطقه تشکیل میدهند. برخی از این موجودات خاص این اقلیم عبارتند از:

جبیر (Gazella bennettii)

در نواحی آرام و آفتابی جزیره لاوان، جبیر یا  آهویی زیبا و خوش‌خرام با شاخ‌هایی نازک و بلند زندگی می‌کند. این آهوهای ظریف و چابک که با نام علمی Gazella bennettii شناخته می‌شوند، به‌صورت گله‌ای در فضای باز و آزاد جزیره پرسه می‌زنند و بخشی از چشم‌انداز زنده‌ی لاوان را شکل می‌دهند.

تماشای گله‌های جبیر که در سایه‌ی نخل‌ها استراحت می‌کنند یا هنگام گرمای ظهر، در حاشیه آبگیرها آب‌تنی می‌کنند، تجربه‌ای ناب و فراموش‌نشدنی برای هر طبیعت‌دوست است. حضور آرام و باشکوه این جانوران، نشانی از تعادل میان انسان، طبیعت و حیات وحش در لاوان است.جزیره‌ای که نفس زندگی در آن، هنوز با ریتم طبیعت می‌تپد.

گوسفند وحشی

در دل ارتفاعات سنگی و سکوت کوهستانی جزیره لاوان، گوسفند وحشی مانند سایه‌ای چابک و هوشیار زندگی می‌کند. این پستاندار نادر، که از دیدگان بسیاری پنهان هستند، با شاخ‌های خمیده و قامت استوار، نماد استقامت و سازگاری با زیست‌بوم سخت و خشک این منطقه محسوب می‌شود.

گوسفند وحشی در لاوان نه‌ تنها نشانی از حیات پنهان جزیره، بلکه گواهی‌ بر غنای زیستی آن است. دیدن ردپای این حیوان بر سنگ‌ها یا شنیدن صدای سم‌هایش از دوردست  بر صخره‌ها، برای طبیعت‌گردان و علاقه‌مندان به حیات وحش، هیجانی خاص و تجربه‌ای ناب به‌ همراه خواهد داشت.

روباه، گربه وحشی، خرگوش و خفاش

در سکوت شب‌های لاوان و در دل بوته‌زارها، صخره‌ها و گوشه‌های ناشناخته‌ی جزیره، ردپای پستاندارانی دیده می‌شود که هر کدام بخشی از اکوسیستم رازآلودی این زیست‌بوم را تشکیل می‌دهند. روباه‌های باهوش و چالاک با نگاهی تیزبین در سایه‌روشن غروب پرسه می‌زنند. در حالی‌ که گربه‌های وحشی با حرکاتی آرام و محتاط، بیشتر در تاریکی فعال می‌شوند و حضوری کم‌صدا اما پررنگ در چرخه‌ی حیات جزیره دارند.

در میان این زیستگاه‌ها، خرگوش‌های کوچک و سبک‌پا نیز زندگی می‌کنند که با دویدن‌های سریع و حرکات هوشیار، از دشمنان طبیعی خود می‌گریزند و در بافت طبیعی جزیره پنهان می‌شوند. اما موقع شب، خفاش‌ها هستند که بر آسمان آرام لاوان سایه می‌اندازند. حضور این گونه‌ها، نشانی‌ست از تنوع پنهان اما زنده‌ی حیات در لاوان است.

پرندگان از حیوانات جزیره لاوان

در لاوان پرندگان متنوعی نیز حضور دارند که بخشی از اکوسیستم خاص این منطقه هستند. برخی از این پرندگان عبارتند از:

پرستوهای دریایی

در ساحل‌های خلوت و بکر جزیره شتور، پرستوهای دریایی با بال‌هایی سفید بر فراز آب‌ها می‌رقصند. این جزیره آرام، یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های این پرندگان در خلیج فارس است و هر سال، چهار گونه مختلف از پرستوهای دریایی برای لانه‌سازی و تولیدمثل به آن پناه می‌آورند. سکوت جزیره و امنیت زیست‌محیطی‌اش، شرایطی کم‌نظیر برای جوجه‌آوری این پرندگان فراهم کرده است. 

تماشای دسته‌های پرستو در حال نشستن روی ماسه‌ها یا شیرجه‌زدن به دریا برای شکار ماهی، تجربه‌ای است که هر بیننده‌ای را تحت تاثیر قرار دهد. این منطقه در فصل زاد و ولد به صحنه‌ای از زندگی و تکاپوی پرندگان تبدیل می‌شود و حس می کنید پرستوها با آواز خود، نبض جزیره را به تپش درمی‌آورند.

عقاب ماهیگیر

در افق آبی سواحل لاوان و شتور، گاهی سایه‌ای باشکوه روی آب می‌افتد. عقاب ماهیگیر یک پرنده‌ی شکاری قدرتمند است که با بال‌هایی گشوده و نگاهی نافذ، بر فراز دریا پرواز می‌کند. او پادشاه آسمان این جزایر و صیادی ماهر است که با دقتی حیرت‌انگیز، از ارتفاع به دل آب شیرجه می‌زند و ماهی را با چنگال‌های نیرومند خود شکار می‌کند.

حضور عقاب ماهیگیر نه‌تنها شکوهی خاص به منظره‌های طبیعی جزیره می‌بخشد، بلکه نشان‌دهنده سلامت و غنای اکوسیستم این نواحی‌ است. دیدن پرواز این پرنده بر فراز ساحل، تجربه‌ای از تماشای عظمت در سکوت است که در آن، طبیعت قدرت خود را با ظرافت به نمایش می‌گذارد.

چکاوک کاکلی، اگرت ساحلی، حواصیل ارغوانی و سلیم شنی

در لابه‌لای نیزارها سواحل گلی و صخره‌های خاموش لاوان و شتور، پرندگانی زندگی می‌کنند که هر کدام نوایی از تنوع و زیبایی طبیعت‌ هستند. چکاوک کاکلی با پروازی سبک‌بال و آوازهایی دلنشین که بر فراز دشت‌های باز پرسه می‌زند و نوید صبح را می‌دهد. در کنار آب نیز اگرت ساحلی با قامت کشیده و پرهای سفیدش مانند نگینی درخشان بر پس‌زمینه‌ی آبی دریا می‌درخشد.

در مناطق باتلاقی و سایه‌روشن تالاب‌ها، حواصیل ارغوانی با پرهای رنگارنگ و حرکتی آرام، تصویری از وقار و شکوه را به نمایش می‌گذارد. وگکی آن طرف‌تر و روی ماسه‌های نرم و سواحل خلوت، سلیم شنی(پرنده‌ای کوچک اما چابک) با گام‌های سریع و جست‌وجوگرانه‌اش در پی دانه و زندگی است. حضور این پرندگان بومی و مهاجر گواهی‌ از ارزش اکولوژیکی بالای این دو جزیره‌ی جنوبی محسوب می‌شود. 

خزندگان و دوزیستان از حیوانات جزیره لاوان

در سواحل لاوان خزندگان و دوزیستان متنوعی نیز سکونت دارند. در سکوت شب‌های مهتابی جزیره شتور، وقتی موج‌ها آرام بر ساحل می‌کوبند و نسیم در لابه‌لای شن‌ها می‌پیچد، لاک‌پشت‌های دریایی از دل دریا سر بیرون می‌آورند تا بخشی از چرخه‌ی شگفت‌انگیز حیات را ادامه دهند. سواحل بکر این جزیره، به یکی از مهم‌ترین مکان‌های تخم‌گذاری چهار گونه ارزشمند از لاک‌پشت‌های سرخ، سبز، عقابی و چرمی تبدیل شده است.

این لاک‌پشت‌ها پس از طی مسافت‌های طولانی در آب‌های آزاد با دقت و غریزه‌ای شگفت‌آور، به شن‌های آشنا بازمی‌گردند تا نسل آینده را به دل خاک گرم جزیره بسپارند. تماشای حرکت آرام آن‌ها بر ماسه‌ها، کندن گودال و دفن تخم‌ها، از آن لحظاتی‌ست که در ذهن هر بیننده‌ای حک می‌شود. جزیره شتور با حفاظت از این فرایند طبیعی و میزبان بودن برای این گونه‌های در خطر انقراض، سهم بزرگی در حفظ تنوع زیستی خلیج فارس ایفا می‌کند.

مارهای سمی

جزیره شتور با وجود آرامشش، رازی پنهان در دل شن‌های داغ خود دارد. رازی که نام دیگر آن را رقم زده است: جزیره ماران. این لقب، از حضور مارهای سمی سیاه‌رنگی می‌آید که به‌طرزی شگفت‌انگیز در زیر شن‌ها زندگی می‌کنند و با محیط پیرامون خود استتاری کامل دارند. این مارها به عنوان تهدید برای انسان به‌شمار می‌روند؛ اما بخشی جدانشدنی از اکوسیستم حساس و پیچیده‌ی جزیره هستند. حضور این مارها نشان از تعادل بوم‌شناختی و سلامت زیستگاه این منطقه دارد.

در نتیجه قدم زدن در سواحل شتور به‌ویژه در مناطق بکر و کم‌تردد، نیازمند آگاهی از حضور این ساکنان خاموش اما قدرتمند است. چرا که جزیره همان‌قدر که زیبا و زنده است می‌تواند مرموز و خطرناک باشد.

آبزیان و ماهی‌ها، صدف‌ها و مرجان‌ها

در آب‌های زلال و پررمز اطراف جزیره لاوان و شتور، دنیایی رنگارنگ و زنده جریان دارد. دنیایی که میزبان هزاران گونه ماهی، صدف و مرجان است. این آب‌های گرم و آرام مانند باغ‌های زیر دریایی، با تنوع بی‌نظیرشان، اکوسیستمی پویا و سرشار از زندگی را شکل می‌دهند. ماهی‌های رنگین‌کمانی که در میان شاخه‌های مرجان شنا می‌کنند، صدف‌های خوش‌نقش و نگار که بر بستر نرم دریا جا خوش کرده‌اند و مرجان‌های باشکوه که به شکل‌های متنوع و زیبایی رشد کرده‌اند، همه با هم نمایشی از زیبایی بی‌پایان طبیعت را رقم می‌زنند.

این موجودات دریایی نه تنها پایه‌های اصلی زنجیره غذایی در خلیج فارس هستند، بلکه نقش کلیدی در حفظ سلامت و تعادل محیط دریایی ایفا می‌کنند؛ گنجینه‌هایی که حفاظت از آن‌ها، به معنای حفظ آینده این اکوسیستم ارزشمند است.

بازدید از لاوان و حیات وحش اسرار آمیز آن

حیات وحش جزیره لاوان و شتور، تصویری زنده از غنای طبیعی و اهمیت اکولوژیکی این مناطق بوده و نیازمند حفاظت ویژه‌ای است. حرکت به سمت توسعه پایدار و پایبندی به اصول محیط‌زیستی می‌تواند در حفظ این تنوع زیستی نقش موثری ایفا کند. 

همچنین افزایش آگاهی عمومی و آموزش مسافران درباره اهمیت گونه‌های جانوری و زیستگاه‌های حساس، قدمی مؤثر در جلوگیری از آسیب‌های احتمالی به این گنجینه‌های طبیعی  است. اگر دل‌تان می‌خواهد لاوان زیبا و بکر را از نزدیک تماشا کنید، تنها باید از طریق سفرتاپ بلیط خود را بخرید و عازم این جزیره شوید.