شیخ روزبهان بقلی فسائی از عارفان برجسته قرن ششم هجری قمری در ایران بوده است. او بهعنوان یکی از صوفیان بزرگ شناخته شده و آثارش در زمینههای عرفان و تصوف تا امروز هم تاثیرات زیادی روی علاقهمندان به این سبک خاص از رشد معنوی گذاشته است. در این مطلب از مجله سفرتاپ به معرفی شیخ روزبهان، آرامگاه او و تاریخچه و معماری آن میپردازیم؛ همچنین دیدنی های اطراف آرامگاه او را معرفی خواهیم کرد.
شیخ روزبهان کیست؟
شیخ روزبهان بقلی فسائی از عارفان بزرگ ایرانی بود که قرن ششم هجری قمری زندگی میکرد. او در سال 522 هجری قمری (1128 میلادی) در فسا از توابع فارس به دنیا آمد. شیخ روزبهان در دوران زندگی خود بهعنوان یکی از صوفیان بزرگ شناخته میشد. آثار او در زمینههای عرفان و تصوف بسیار معروف بوده و او را به یکی از مهمترین شخصیتهای تاریخی و عرفانی ایران تبدیل کرده است. شیخ روزبهان تالیفات متعددی هم دارد که از جمله آنها میتوان به “شرح شطحیات” و “عبهرالعاشقین” اشاره کرد. او همچنین در تربیت و آموزش شاگردان بسیاری نقش داشته که باعث شده تاثیراتش تا به امروز هم همچنان باقی بماند.
تاریخچه آرامگاه شیخ روزبهان
آرامگاه این عارف بزرگ در مکانی بنا شده که در واقع خانقاه او بوده و قدمتی بیش از 800 سال دارد. این مکان عرفانی، در سال 1337 توسط اداره میراث فرهنگی استان مرمت شده و در سال 1345 هم بنای فعلی توسط انجمن آثار ملی مورد ساختوساز قرار گرفت. آرامگاه شیخ روزبهان در سال 1353 به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد.
آرامگاه شیخ روزبهان یکی از جاهای دیدنی شیراز در تابستان و یکی از مقاصد محبوب گردشگران داخلی و خارجی است که به دلیل زیباییهای طبیعی و هوای مطلوب، جایگاه ویژهای در دل مسافران دارد. بازدید از این مکان تاریخی، فرصتی عالی برای آشنایی با عرفای ایرانی و تجربهای متفاوت از سفر به شیراز خواهد بود.
معماری آرامگاه شیخ روزبهان
در ساخت بنای آرامگاه شیخ روزبهان از مصالح سنتی ایرانی مانند آجر و گچ استفاده شده و جایجای آن پر از تزئینات هنری و نقوش اسلیمی است. در ساخت این آرامگاه از سبک معماری اسلامی الهام گرفته شده که میتوان نشانههای آن را در تزئینات مشبک و کاشیکاریهای رنگارنگ این آرامگاه دید.
سقفها و دیوارهای داخلی آرامگاه هم به نقشونگارهای زیبا مزین شدهاند که جلوهای خاص به این مکان میبخشند. حیاط آرامگاه هم دارای باغچهها و فضای سبزی است که محیطی آرام و دلنشین را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند.
آرامگاه شیخ روزبهان کجاست؟
آرامگاه شیخ روزبهان در شهر شیراز، در محلهای قدیمی و تاریخی به نام محله “سنگ سیاه” واقع شده است. سنگ سیاه، یکی از محلههای باستانی و تاریخی شیراز است که ساختمانها و بناهای کهن زیادی در آن قرار دارد.
- آدرس آرامگاه شیخ روزبهان شیراز: شیراز، خیابان لطفعلی خان زند (ضلع جنوبی)، کوچه روزبهان، محله درب شیخ (سنگ سیاه)
چطور به آرامگاه شیخ روزبهان برویم؟
برای رسیدن به این مکان عرفانی، میتوانید از روشهای مختلف استفاده کنید. برای تردد با خودروی شخصی باید از بلوار لطفعلیخان زند وارد خیابان روزبهان شده و پس از طی مسافتی آرامگاه را پیدا کنید. نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به آرامگاه شیخ روزبهان، ایستگاه ولیعصر است. اگر قصد پیادهروی دارید باید فاصله 13 دقیقهای بین این دو مکان را طی کنید. همچنین نزدیکترین ایستگاه مترو به آرامگاه، ایستگاه مترو وکیل الرعایا است.
بهترین زمان بازدید از آرامگاه شیخ روزبهان
بهترین زمان برای بازدید از آرامگاه شیخ روزبهان فصلهای بهار و تابستان است. در این فصول، هوای شیراز معتدل و دلپذیر بوده و بازدید از آرامگاه با لذت بیشتری همراه خواهد بود. در فصل بهار، باغها و فضای سبز اطراف آرامگاه پر از گلهای زیبا و رنگارنگ میشوند که جلوهای ویژه به این مکان میبخشند. تابستان هم با وجود گرمای ملایم، فرصت مناسبی برای بازدید از جاهای دیدنی شیراز است.
دیدنی های اطراف آرامگاه شیخ روزبهان
اگر به آرامگاه این عارف نامدار کشورمان سر میزنید، میتوانید بعد از بازدید از این فضای معنوی و خاص، تجربهای هم از گشتوگذار از شهر زیبای شیراز داشته و از دیگر دیدنی های اطراف آرامگاه شیخ روزبهان دیدن کنید. بعضی از این مکانها را در ادامه معرفی کردهایم:
بازار وکیل در جنوبغربی آرامگاه
بازار وکیل یکی از بزرگترین و قدیمیترین مکانهای تاریخی شیراز است که نهتنها برای خرید فضایی جذاب و فوقالعاده محسوب میشود، بله معماری منحصربهفردی هم دارد. بازار وکیل در نزدیکی آرامگاه شیخ روزبهان، میدان شهدا و بلوار کریمخان زند قرار گرفته و در دوران زندیه ساخته شده است.
فاصله مسجد نصیرالملک از آرامگاه شیخ روزبهان
مسجد نصیرالملک به دلیل کاشیکاریهای رنگارنگ و معماری زیبا مشهور بوده و یکی از جاذبههای گردشگری فوقالعاده زیبای شیراز است. بازدید از این مسجد در فصل تابستان به دلیل نورپردازی طبیعی که از طریق شیشههای رنگی ایجاد میشود، تجربهای بینظیر خواهد بود. این مسجد به “مسجد صورتی” هم شهرت دارد. فاصله این مسجد از آرامگاه شیخ روزبهان بسیار کوتاه بوده و با ماشین پس از طی حدود 5 دقیقه به این مکان میرسید. همچنین، در صورت تمایل، برای رسیدن از آرامگاه روزبهان به مسجد نصیرالملک تنها کافی است 2 کیلومتر پیادهروی کنید. مسجد نصیرالملک در بخش شمالشرقی آرامگاه شیخ روزبهان واقع شده است.
موزه پارس (باغ نظر) در شمال شرق آرامگاه روزبهان
این موزه که به عمارت کلاهفرنگی یا باغ نظر هم شهرت دارد، میزبان نقاشیهایی از نقاشان مشهور ایرانی بوده و خود ساختمان آن هم از نظر معماری جالب توجه است. موزه پارس هم از آرامگاه شیخ روزبهان حدود 5 دقیقه با خودرو فاصله داشته و در 4 کیلومتری شمال شرقی آن قرار دارد. باغ نظر که از دیدنیهای شیراز بهشمار میرود، در سال 1315 به موزه تبدیل شده است.
- ساعات بازدید: این موزه در نیمه اول سال از ساعت 08:30 صبح تا 07:30 شب و در نیمه دوم سال از 07:30 صبح تا 06:00 بعد از ظهر برای بازدید عموم باز است.
سفر به آرامگاه شیخ روزبهان در شیراز، فرصتی بینظیر برای تجربهای معنوی و تاریخی است. این مکان، با معماری اسلامی زیبا و فضای آرامشبخش، بازدیدکنندگان را به دنیای عرفان و تاریخ ایران میبرد. قرارگیری آرامگاه در محله سنگ سیاه، امکان دسترسی آسان به دیگر جاذبههای دیدنی شیراز مانند بازار وکیل، مسجد نصیرالملک و موزه پارس را فراهم کرده است. بازدید از این مکانها، تجربهای کامل از فرهنگ، هنر و تاریخ این شهر را به ارمغان خواهد آورد.